کیشلوفسکی و معنای زندگی

درک سینمای "کریستوف کیشلوفسکی" شاید کار ساده ای نباشد،سینمایی که دست روی سوالاتی سخت و موضوعاتی حساس می گذارد و این ترکیب را از طریق نماها و روایت داستانی غیر معمول ولی چشم نواز عرضه می کند،شاید همه این ها باعث سردرگم شدن خیلی ها شود اما لذت کاویدن هدف و منطق فیلم های "کریستوف کیشلوفسکی" همانند حل کردن مکعب روبیک است،چیزی که با توجه به این که خیلی ها قدرت حل کردن آن را ندارن اما باز هم به آن جذب می شوند.

تعداد فیلم های موفق کیشلوفسکی کم نیست و می توان گفت تمامی دوستداران سینما در دوره ای از تجربه تماشای فیلم به یک یا چند فیلم از او بر خورده اند.اما یکی از فیلم های کمتر دیده شده ی این کارگردان بزرگ فیلم "The Blind Chance 1987"می باشد،فیلمی که به یکی از سوالات ابتدایی اما بزرگ زندگی انسان می پردازد: اگر 5 ثانیه زود تر می رسیدم چه می شد؟

فیلم داستان فردی را روایت می کند که مسئله سوار شدن به یک قطار مسیر زندگی او را تعیین می کند،این اثر از سه بخش تشکیل شده و هر بخش یکی از نتایج رسیدن یا نرسیدن به قطار را نشان می دهد.با توجه به این موضوع در تمام زمان فیلم بیننده به این فکر می کند که یک انتخاب یا اتفاق کوچک چگونه می تواند در زندگی نقش اول فیلم تغییراتی بزرگ را رقم زند.

جدا از این موضوع که مرکزیت داستان در محور آن می چرخد، کیشلوفسکی به یک موضوع حاشیه ای اما مهم دیگر نیز می پردازد،معنا و هدف نهایی زندگی،و شاید دلیل در حاشیه قرار گرفتن این موضوع این باشد که خیلی ها قادر به پاسخ گویی به این سوال نیستند و خیلی ها هم از دانستن پاسخ این موضوع واهمه دارند.

به عنوان مثال در بخش ابتدایی فیلم با این سکانس روبه رو می شویم:(همه ی نسل ها به دنبال نور می گردند،این به ایمان و اطمینان نیاز دارد که جهان می تواند مکانی بهتر و عادلانه تر باشد،این نور مانند مواد مخدر می ماند در ابتدای زندگی باعث سرخوشی می شود زیرا نزدیک و قابل دسترس است،اما در انتهای زندگی چیزی جز تلخی ندارد زیرا این نور دور تر و دورتر می شود،پس بنا براین نباید شما را به سمت خودش بکشد،اما از یک چیز می توان مطمئن بود و آن این که بدون این تلخی و شیرینی،زندگی رقت انگیز خواهد بود.)

بله،زندگی با انسان و تلاش او برای به دوش کشیدن این بار معنا پیدا می کند،هرچند اگر سنگینی آن زندگی ما را به زمین نزدیک تر کند یا سبکی اش باعث دور شدن ما از انسانیت شود،مهم این است که انسان محکوم به بدوش کشیدن این بار است و شاید فریاد ابتدای فیلم هم به دلیل همین محکومیت و سنگینی آن باشد.

سهند نژاد حسینی