آیدا،قدرت سینمای لهستان

سینمای لهستان از آنجایی که کشورش در زمان جنگ جهانی دوم دچار آسیب های زیادی شده و تاریخی مملو از جنگ و کشتار دارد همیشه سردی و معنای عمیقی همراه خود دارد و آثار کارگردانانی که از این کشور برمیخیزند تبدیل به آثاری ارزشمند در زمینه ی سینمای هنری و مفهومی میشود،افرادی مثل کیشلوفسکی،رومن پولانسکی و .... تا "پاوِل پاولیکفسکی" که در سال 2013 شاهکار خود به اسم "Ida" را به سینما تقدیم کرد.

فیلم در سال 1962  پس از پایان جنگ جهانی دوم داستان دختری یتیم را روایت می کند که در کلیسا بزرگ شده و از دنیای بیرون تقریبا چیزی نمیداند و در آستانه 18 سالگی قرار است تا پیمان خود برای راهبه شدن را ببندد اما مسئولش به او می گوید که قبل از این کار به دیدن تنها بازمانده خانواده خود برود که خواهر مادرش است،او پس از ملاقات خاله اش تصمیم میگیرد که به همراه او به کشف علت مرگ پدر و مادرش و محل دفن آنها بپردازد و این تصمیم همانند جرقه ای به سفر این دو زن به سمت گذشته تاریک و مشترک خود و کشورشان آغاز می بخشد.سفری که در آن بیننده با گذشته خاله ی آیدا و مکرونات درونی خود شخص آیدا بیشتر آشنا می شود.

این فیلم به زیبایی هرچه تمام تر تفاوت و تناقض افراد را با یکدیگر نمایان می کند و دیدگاه متفاوت آنها را در برابر موقعیت های مختلف عیان می کند،دیالوگ های زیادی در فیلم نیست،زیرا این فیلم تمرکز خود را به نمایش افراد و احساسات درونیشان در زیر لنز دوربین گذاشته است،به عنوان مثال با این که "آیدا" خیلی کم صحبت می کند و خیلی آرام است می توان در زمان های حساس فیلم احساسات درونی او را به خوبی لمس کرد.این فیلم، فیلم دیالوگ ها نیست،فیلم نما ها و نگاه هاست.

" پاولیکفسکی" با استفاده از این دو بازیگر به خوبی تناقض دو نسل و دو دیدگاه را روایت می کند،تفاوت هایی که در کنار هم به کشف گذشته مشترک خود هستند،و در این مسیر هر دو با چالش هایی روبه رو می شوند که ایمان و اعتقاداتشان را به چالش می کشد،چالش هایی که حتی به تغییر عقاید آنان منجر خواهد شد

اما ویژگی زیبای این فیلم نحوه ی فیلم برداری و استفاده از فیلتر سیاه و سفید است که احساس دقیق فیلم های کلاسیک دهه 60 و لهستان آن زمان را قابل لمس کرده،فیلم در قالب تصویر مربعی شامل قاب بندی های بسیار زیبا و چشم نواز است که هر کدام را می توان به عنوان کارت پستالی زیبا از لهستان تلقی کرد.همچنین در بیشتر کلوز آپ ها شاهد این هستیم که شخصیت اصلی به جای مرکز در قسمت پایین یا گوشه تصویر قرار می گیرد و این هم یک تکنیک زیبای کارگردان برای جلب توجه بیننده به زمینه تصویر در عین تمرکزش به روی شخصیت اصلی است.با این که این فیلم در متن یک فاجعه جنگی ساخته شده اما در هیچ قسمت از فیلم سلاح یا کشتاری دیده نمیشود اما با این حال بیننده به خوبی سمی بودن فضا را درک می کند،تمامی این ویژگی ها باعث می شود که این فیلم در حوزه فیلم های شاهکار هنری سینمای مدرن قرار گیرد.

"آیدا" داستان سفر به  سمت ناشناخته ها و کشف گذشته در عین ساختن آینده است،داستانی تامل برانگیز که با تصاویری زیبا تزیین شده و بیننده را به سوی کشف شخصیت های جذاب فیلم سوق می دهد.

نویسنده : سهند نژاد حسینی

اختصاصی فیلمبازان